تکنیک Freelensing یا عکاسی با لنز آزاد، یک روش بسیار متفاوت و خلاقانه است که در آن با جدا کردن لنز از بدنه دوربین و نزدیک کردنش به سنسور و حرکت دادن آن به صورت دستی، میتوان افکت های رویایی و مینیاتوری شبیه به آنچه که با لنز های «تیلت شیفت» به دست می آید، خلق کرد! با این تکنیک می توانیم سطح فوکوس را جابجا و بخش های مختلف عکس را تارکنیم و نورهای پراکنده و رنگارنگ در عکس به وجود آوریم!
هنگامی که لنز به طور عادی به دوربین متصل است، صفحه فوکوس آن دقیقا موازی با سنسور دوربین قرار می گیرد به همین علت پیش زمینه و پس زمینه تاری مشخصی دریافت می کنند، اما در این تکنیک با جدا کردن لنز و حرکت دادن آن به اطراف، سطح فوکوس به قسمت های مختلف سنسور برخورد می کند در نتیجه، اثری شبیه به دید تونلی ایجاد می کند!
بهترین لنز برای استفاده از تکنیک freelensing کدام است؟
لنز های با فاصله کانونی ثابت (prime lens) مانند 50 میلیمتری یا 35 میلیمتری برای اجرای این تکنیک بهترین گزینه هستند.
لنزهای زوم به دلیل حرکت لنز در داخل خودش مشکلاتی ایجاد می کنند و کار با آنها سخت تر است.
همچنین نکته مهم در انتخاب لنز اینکه؛ در برخی از لنزهای جدید، به محض جدا کردن آن از بدنه، دیافراگم به طور کامل بسته می شود و این یعنی به شما اجازه ثبت هیچ عکسی داده نخواهد شد!
پس توجه به وضعیت کنترل دیافراگم در لنزها برای اجرای این تکنیک بسیار مهم است
لنز هایی که قابلیت تنظیم دستی دیافراگم را دارند بهترین حالت برای اجرای تکنیک لنز آزاد هستند.
چند نکته کاربردی در اجرای تکنیک لنز آزاد:
- در این روش عکاسی با دیافراگم کاملا باز، فوکوس کردن را عملا غیر ممکن یا بسیار سخت میکند! پس بهتر است دیافراگمی بین 7 تا 11 انتخاب کنید تا بهترین نتیجه را بگیرید.
- تنظیمات دوربین در این تکنیک باید روی حالت دستی و سرعت شاتر بالا و مقدار ISO پایین باشد، چون وقتی لنز از دوربین جدا می شود، حجم نور ورودی افزایش پیدا می کند پس با سرعت شاتر باید آنرا کنترل کرد.
- راز مهم در این تکنیک این است که؛ لنز را به طور کامل از دوربین جدا نکنیم! چون در این صورت همه چیز در کادر تار به نظر خواهد رسید! بهترین حالت این است که بعد از چرخاندن و جدا کردن لنز، وقتی هنوز روی مانت قرار دارد فقط مقداری آنرا عقب ببریم تا کمی کج شود و با این تغییر زاویه و جهت، افکت مورد نظر خودمان را پیدا کنیم! (تصویر اول را دوباره نگاه کنید)
- بعد از جدا کردن لنز، فوکوس خودکار از کار خواهد افتاد، پس باید با حلقه فوکوس دستی به وضوح مورد نظر برسید. ( یک روش برای سهولت در فوکوس کردن این است که؛ قبل از جدا کردن لنز فوکوس را تنظیم کنید و خودتان و سوژه ثابت باقی بمانید سپس لنز را ازاد کنید و حالا با کمی تغییر جزئی به فوکوس مورد نظر خواهید رسید)
- در نهایت فراموش نکنید freelensing یک تکنیک ساده اما گاهی خطرناک برای دوربین شماست! جدا کردن لنز از دوربین، سنسور را در معرض گرد و غبار و عوامل بیرونی قرار می دهد به همین خاطر به هیچ عنوان در شرایط نا مناسب هوا از تکنیک استفاده نکنید یا برای اینکه خطر کمتری سنسور را تهدید کند می توانید فضای بین لنز و بدنه را با پارچه ساده یا نوار چسب پوشش دهید! و این نکته را هم فراموش نکنید که تنها زمانی لنز را از بدنه جدا کنید که کاملا آماده عکس گرفتن هستید و پس از ثبت عکس بلافاصله لنز را روی بدنه دوربین نصب کنید.
نویسنده: بهزاد جورابچی بخارائی