نگاهی به فیلم متفاوت «Adaptation 2002»
ژانر: درام، کمدی
کارگردان: اسپایک جونز
نویسنده: چارلی کافمن
بازیگران: نیکلاس کیج، کریس کوپر، مریل استریپ، تیلدا سوئینتون و ...
Imdb: 7.7/10
Metascore:83/100
شاید در نگاه اول «اقتباس» یک اثر کُند و حوصله سربر به نظر آید اما حقیقت این است که بعد از تماشایش هیچوقت آن را فراموش نخواهید کرد!
«اقتباس» اثری صادقانه با درون مایه روان شناسانه وعلمی است که به شکلی متفاوت مصائب تولید خود را روایت می کند! اما نه به همین سادگی ...
بهتر است تا حد امکان از ورود به خط داستانی فیلمنامه «چارلی کافمن» پرهیز کنم زیرا این مقاله قرار نیست لذت دیدن فیلم را از بین ببرد! با این حال گریزی به گوشه و کنار فیلمنامه اجتناب ناپذیر است زیرا « اقتباس» فیلمی راجب فیلم نامه است!
با نگاه به لیست بازیگران ترکیبی جذاب به چشم میخورد که الحق هر کدام کار خود را به بهترین شکل ممکن انجام داده اند، شخصیت های اصلی فیلم؛ «نیکلاس کیج» در نقش «چارلی کافمن و دونالد کافمن» (چارلی کافمن شخصیت حقیقی و فیلمنامه نویس اصلی فیلم، دونالد کافمن شخصیت ساختگی در نقش برادر دوقلوی او) بی نقص و فراموش نشدنی ظاهر می شود به طوری که تفاوت دو بردار دوقلو بدون گریم متفاوت و تنها از روی شخصیت درون گرا و برون گرای آنها به سادگی قابل تشخیص است.
«کریس کوپر» در نقش «جان لاروش» (ارکیده شناس) عملکرد قابل تحسینی دارد و در همان سال اسکار بهترین بازیگر نقش مکمل را به شایستگی دریافت کرد، همچنین از بازی عالی «مریل استریپ» در نقش «سوزان اورلئان» (نویسنده مجله نیویورکر) نیز نمی توان غافل شد.
«اقتباس» مانند یک اثر هنری است که در چندین وجه حرفی برای گفتن دارد، از یک سو دغدغه های یک فیلمنامه نویس درون گرا و متفکر که چهارچوب ها و مشکلات شخصیتی و درونی او تاثیر مستقیم بر کار و شیوه زندگی اش گذاشته و تقابل او با برادری با شخصیت برون گرا و پر اعتماد بنفس (اما توخالی) که گویی دقیقا نقطه مقابل چارلی است تضاد شخصیتی دیدنی ای خلق کرده است.
از سوی دیگر مصائب و چالش های یک نویسنده ی سختکوش ( سوزان اورلئان) که برای تکمیل کردن کتابش «دزد ارکیده» ( که چارلی قرار است فیلم نامه اش را از روی این کتاب اقتباس کند)، وارد زندگی یک ارکیده شناس ماهر(جان لاروش که سارق گلهای ارکیده نیز می باشد) می شود اما اوضاع آنطور که انتظار دارد پیش نمی رود!
جدا ازین ها فیلم ادای احترامی به «چارلز داروین» و نظریه «تکامل» اوست (که در صنعت فیلم سازی هالیوود معمولا طرفداران بسیاری داشته است!) و در نهایت در لا به لای داستان پر پیچ خم خود به شگفتی گلهای ارکیده و اهمیت وجود عشق در زندگی نیز پی خواهیم برد!
«اقتباس» هوشمندانه، لایه لایه و به آهستگی در یک ساعت اول خود را به مخاطب معرفی میکند و با یک تغییر غیر منتظره برگ های برنده اش یکی یکی در یک سوم انتهایی فیلم رو می شوند به طوری که نظر مخاطب را کاملا نسبت به خود تغییر می دهد! ( برای عده ای تغییر مثبت و عده ای منفی)، این همان تمایز و تفاوت بزرگ فیلم است که به موجب آن اثری به یاد ماندنی در ذهن مخاطب نقش میبندد، به نوعی فیلم حرف رابرت مک کی (استاد کلاس های فیلمنامه نویسی - شخصیت حقیقی ) را که در سکانسی به چارلی میگوید : «پایان بندی فیلم تو را به پیروزی میرساند» به بهترین نحو اجرا می کند!
فیلم دیالوگ های ماندگار بسیاری دارد معروف ترین آن مکالمه تاثیر گذار چارلی و دونالد درانتهای فیلم در آن باتلاق ترسناک است که برای دوستداران سینما فراموش نشدنیست، همان جمله معروف که میگوید : «تو آن چیزی هستی که دوست داری، نه آن چیزی که تورا دوست دارد»
از دید نگارنده «اقتباس» یک منحنی سینوسیت که لحظات فراز آن بیش از نقاط نشیبش است!
فیلم «اسپایک جونز» محتاط و به آرامی شروع می شود، درگیر کننده ادامه پیدا میکند و پر شور و غیر منتظره به پایان می رسد .
«اقتباس» برای نوجوانان و دوستداران هیجان، حوصله سر بر است و جذاب نخواهد بود اما اگر از سینما چیزی فراتر از صرفا یک سرگرمی می خواهید «اقتباس» اثریست که حرفی برای گفتن دارد...
نویسنده: بهزاد جورابچی بخارائی
سال 1398